Zuidbroek



Op 27 februari 2024 zijn een aantal foto's uit het jaar 1983 uit de collectie van wijlen de heer Maarten Reijnhout en een aantal foto's uit de Beeldbank van de NVBS toegevoegd;
deze nieuwe foto's zijn te herkennen aan de blauwe beschrijving van de foto's.
In de emplacementstekening is de naam van de overweg en de kruisende waterweg vermeld en in de tekeningen van de handelinrichting zijn enkele korrekties aangebracht.

Het station Zuidbroek ligt aan de spoorlijn Harlingen Haven - Nieuwe Schans bij km. 102.160 ter hoogte van de aftakking naar Stadskanaal.
Tevens is hier de overgang van dubbelspoor vanuit Hoogezand - Sappemeer in enkelspoor richting Scheemda en Veendam.

    

Het stationsgebouw van Zuidbroek (links) en de sporen in westelijke richting (rechts) d.d. 7 mei 1977.
(Foto's: Wim Vos)



Het stationsgebouw van Zuidbroek.
(Collectie: Maarten Reijnhout (†))


    

Het westelijke gedeelte van het emplacement (links) en de sporen in oostelijke richting (rechts) d.d. 7 mei 1977.
(Foto's: Wim Vos)


    

Het westelijke gedeelte van het emplacement (links) en het oostelijke gedeelte van het emplacement gezien vanuit post II (rechts) .
(Foto's: Wim Vos)


    

De inrijseinen zijde Scheemda en Veendam (links) en de aankomst van een trein uit Scheemda gezien vanuit post II (rechts) .
(Foto's: Wim Vos)


    

De aankomst van de locomotief NS 2249 met een goederentrein uit Veendam (links) en een trein van Groningen naar Oldenburg met voorop het motorrijtuig DB 624 670- 6 in de omgeving van Zuidbroek (rechts) d.d. 6 maart 1987.
(Foto's: H.P. van Keulen)   (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)



De locomotief DB 216 036-4 (gehuurd door NS) met een containertrein uit Veendam bij het inrijsein E 3-4 d.d. 4 september 1981.
(Foto: H. Klomp)   (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)



Een "mini" stopseinlantaarn (SR 242) geldend voor het spoor 4 en de vrijbalk d.d. 24 januari 1983.
(Foto: K.H. Nauta)   (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)



Een bord VS 'Verkeerd spoor' (sein SR 322) (links) en een snelheidsbord voor een wissel (sein SR 323) (rechts) d.d. 8 november 1981.
(Foto: K.H. Nauta)   (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)

Gebruikte afkortingen: Blokstelsels: De beveiliging van het station Zuidbroek bestond uit de posten T, I en II.
In alle posten waren Siemens & Halske handelinrichtingen geplaatst; voor een uitleg over de werking van deze toestellen klik hier.


De emplacementstekening van Zuidbroek.



Post T


    

Het bloktoestel in post T d.d. 7 mei 1977.
(Foto's: Wim Vos)



Het bloktoestel in post T    (Collectie: Maarten Reijnhout (†))


    

De telefooncentrale in post T d.d. 7 mei 1977.   (Foto: Wim Vos) (links) en d.d. 16 mei 1987.   (Foto: J. Muijs)   (bron: Stichting SNR Railverzamelingen) (rechts).



Tekening van het bedieningstoestel in post T.


Post T is de centrale post ondergebracht in het stationsgebouw. Een post zonder handels met alleen een blokkast.
Via post T werden de opdrachten voor vertrekkende treinen en toestemmingen voor binnenkomende treinen gegeven.
Tevens gaf post T aan post II de toestemming voor het geven van het enkelspoorvenster aan Scheemda.
Hiervoor was een drukknop aangebracht op het toestel.
Voor de bediening van het overpad welke met drukknoppen plaats vond was een seinmelder geplaatst voor sein C2 zodat post T weet wanneer hij het overpad kon sluiten.
Opvallend is het aantal wekkers op het toestel voor post I. Voor de sporen II, III en 4 waren aparte wekkers. In combinatie met de wekkers van of naar Hgz kon men aangeven wat er ging gebeuren.


Post I

Post I lag aan de kant van Hoogezand - Sappemeer vlak voor de brug. Deze brug was voorheen een beweegbare brug waarbij er een handel voor de vergrendeling in het toestel zat.
Hierdoor werd vanwege de afstand en de brug het inrijsein elektrisch bediend.
De wissels 1 en 2 werden wel met trekdraden bediend welke via een met olie gevulde buis onder het water door liepen.
Post I had geen grendels maar sperren in de geleiding naar de seinen. Voor de wissels op de goederensporen waren geen grendels of sperren. Eigenlijk was post I een vrij standaard post.


Post I.
(Collectie: Maarten Reijnhout (†))


        

De handelinrichting in post I.
(Foto's: Wim Vos) (links en midden) en Collectie: Maarten Reijnhout (†) (rechts)



Tekening van het bedieningstoestel in post I.



Post II

Post II stond aan de oostzijde van het emplacement.
Post II was vrij standaard op twee kleine afwijkingen na.
Aan het einde van het emplacement stonden nog twee extra seinen voor elke richting één maar dit waren geen vertakkingsseinen.


Post II d.d 10 april 1976.
(Foto: J.G.C. van de Meene)


    

De sporen richting Scheemda en Veendam (links) en de uitrijseinen C2 en C3 (rechts).
(Collectie: Maarten Reijnhout (†))


        

De handelinrichting in post II.
(Foto's: Wim Vos)


        

De handelinrichting in post II (links) en twee close-ups van de handelinrichting in post II (midden en rechts).
(Collectie: Maarten Reijnhout (†))



Tekening van het bedieningstoestel in post II.


    

Een detail van het bloktoestel van post II.
(Foto's: Wim Vos)


Een andere bijzonderheid aan het toestel was de koppelingen van de blokknopsper met het enkelspoorvenster en de blokknopsper met het voorbijgangsvenster.
Om sabotage te voorkomen was de drukpen van het enkelspoorvenster geheel verstopt in een afscherming.
Hierdoor moest de bijbehorende blokknopsper een stukje opgeschoven worden.
Dit zelfde gold voor de blokknopsper er naast en zo ontstond deze situatie.
De blokknopsper "Toestemming" was via de as verbonden met het enkelspoorvenster.
De blokknopsper van het voorbijgangsvenster kon niet via een as gekoppeld worden omdat deze al in gebruik was.
Hiervoor heeft men gekozen om een plaatje aan bij de hefbomen te monteren. Dat laatste is ook het meeste gebruikelijke.
De blokknopsper "Toest. v. P T" werd bediend door post T. Dit was op de gehele spoorlijn gebruikelijk en ook terug te vinden op de toestellen van Winschoten en Nieuwe Schans.

Brugpost A.G. Wildervanckkanaal


Even buiten Zuidbroek lag richting Scheemda de beweegbare brug over het A.G. Wildervanckkanaal.
Deze brug was beveiligd met afstandsseinen welke bij het naderen van een trein bij vergrendelde brug automatisch uit de stand stop kwamen.
De brug was normaal vergrendeld en er was ter plaatse een brugpostje voor het bedienen van de brug.
In de brugpost was een paneel aanwezig voor de signalering en vergrendelingen.


De brug over het A.G. Wildervanckkanaal d.d. 7 mei 1977.
(Foto: Wim Vos)



Het bedieningspaneel in de brugpost.
(Collectie: Maarten Reijnhout (†))



Tekening van het bedieningspaneel in de brugpost.

Alle bijzonderheden over de brugbediening zijn hier beschreven.

Met ingang van 8 april 1989 is de klassieke beveiliging vervallen en is de beveiliging van dit station een onderdeel geworden van de NX/CVL beveiliging bediend vanuit Groningen.

Voor een beschrijving van het station Hoogezand - Sappemeer klik hier.
Voor een beschrijving van het station Scheemda klik hier.
Voor een beschrijving van het station Veendam klik hier.

In het stationsgebouw is na een grondige verbouwing waarbij het stationsgebouw in de oorspronkelijke staat is teruggebracht het Noord-Nederlands Trein & Tram Museum gevestigd.
Voor meer informatie over dit museum klik hier.

Een bordessein als "uitkijkpost".

Op 10 april 1976 vond onder de naam "NVBS-express 1976" een excursie plaats vanuit Groningen via Norddeich Mole en Emden naar Rheine (Dld.).
Deze trein werd getrokken door de stoomlocomotief DB 042 210-5.

    

Heel Zuidbroek was uitgelopen voor de stoomlocomotief DB 042 210-5 voor de 'NVBS-expres 1976'.   (Foto: J.A. Bonthuis) (links)
en de eerste fotograven beklimmem het bordessein C3   (Foto: F.J. Hoevenagel) (rechts)   (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)


    

Onder grote belangstelling staat de excursietrein op spoor 3 en wordt ingehaald door motorrijtuig DE1 23 als trein 8327 (links)
Het bordessein C3 bezwijkt zowat onder het aantal fotograven.
en dezelfde situatie gezien vanaf het bordessein C3 (rechts)
(Foto's: F.J. Hoevenagel)   (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)


Terug naar Home Terug naar seinhuizen