Den Haag HS

(Klassieke beveiliging)



Het station Den Haag HS ligt aan de spoorlijn Amsterdam CS - Rotterdam DP bij km. 61.066.
Het station Den Haag HS (Station Hollands Spoor) is het oudste station van Den Haag. De naam van het station is ontleend aan de vroegere Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM).
Het is het tweede hoofdstation van Den Haag en is in tegenstelling tot Station Den Haag Centraal geen kopstation. Alle treinen naar en van Rotterdam en verder stoppen er.

Het station werd geopend in 1843 toen de Oude Lijn van de HIJSM vanuit Amsterdam van Leiden naar Den Haag werd doorgetrokken.
In 1847 werd de lijn verlengd naar Rotterdam.
Het station ligt in de Stationsbuurt, welke wijk zijn naam te danken heeft aan het station evenals het Stationsplein, dat dus niet bij het grotere Den Haag Centraal ligt.
Met de term Hollands Spoor wordt dit station bedoeld, niet zozeer de spoorlijn of de voormalige spoorwegmaatschappij.

     

Het stationsgebouw van Den Haag HS.
(bron: www.stationsweb.nl)


     

De aankomst van het treinstel NS DE4 1003 als TEE 91 'Edelweiss' van Amsterdam naar Zürich met links post I d.d. 16 mei 1974 (links)
en de noordzijde van het emplacement in zuidelijke richting met trein 312 (Vlissingen en Brussel - Amsterdam), bestaande uit de treinstellen ElD5 806 en Benelux 1205 met rechts post I d.d. 17 juni 1961 (rechts).
(Foto's: R. Ankersmit)


     

De noordzijde van het emplacement in noordelijke richting met links de verbinding naar Den Haag SS en daarin een aftakking naar een losspoor voor kolenboeren onderaan de spoordijk d.d. 17 juni 1961 (links)
en de locomotief NS 2530 met 12 lege rijtuigen van de 'Bergland Expres' als trein 15603 (Den Haag SS - Den Haag HS) op de verbindingsbaan tussen Den Haag SS en Den Haag HS d.d. 24 juni 1962 (rechts).
(Foto's: R. Ankersmit)


     

De locomotief NS 2530 met ledig materieeltrein 15605 (Den Haag SS - Den Haag HS), bestaande uit vijf rijtuigen van de 'Mediterraneo' bestemd voor de lijnwerkplaats Leidschendam d.d. 24 juni 1962 (links)
en locomotief NS 2489 met 10 lege rijtuigen van de 'Bergland Expres' (waaronder de NS couchetterijtuigen Bc 7010 en 7012) als trein 15603 (Den Haag SS - Den Haag HS) d.d. 8 juli 1962 (rechts).
(Foto's: R. Ankersmit)


     

De noordzijde van het emplacement in zuidelijke richting met rechts op spoor VII het treinstel NS ElD2 203 en op spoor VIII de treinstellen NS 351 + 205 als trein 39 (Den Haag HS - Rotterdam Hofplein) d.d. 17 juni 1961 (links)
en de zuidzijde van het emplacement in zuidelijke richting gezien vanaf de seinbrug met de inrijseinen zijde Delft met links de goederensporen met de locomotieven NS 2492,
in het midden de binnenkomende reizigerstrein 966 (Venlo - Amsterdam) met locomotief NS 1223
en rechts de opstelsporen waar een reisbureautrein wordt gewassen d.d. 23 april 1960 (rechts).
(Foto's: R. Ankersmit)


     

De zuidzijde van het emplacement in noordelijke richting met op de kop van het perron post T en geheel rechts de goederenloods d.d. 17 juni 1961 (links)
en de zuidzijde van het emplacement in noordelijke richting gezien vanaf de seinbrug met de inrijseinen zijde Delft met de binnengekomen goederentrein 7040 (Susteren - Den Haag HS) d.d. 17 juni 1961 (rechts).
(Foto's: R. Ankersmit)


     

De lege olietrein 4751 naar de aansluiting V.A.M., bestaande uit zeven ketelwagens en locomotief NS 2476 die net is omgelopen (links)
en het emplacement ter hoogte van de Vaillantlaan, met geheel rechts het tramspoor van HTM lijn 11, daarnaast de spoorlijn naar het emplacement Loosduinscheweg
en op het spoor uit de richting Delft met reizigerstrein 1214 (Horst-Sevenum en Vlissingen - Amsterdam), bestaande uit de treinstellen ElD4 778 + 658 (rechts) d.d. 17 juni 1961.
(Foto's: R. Ankersmit)


     

Het emplacement in noordelijke richting met de seinbrug met de inrijseinen zijde Delft. Een treinstel NS materieel '64 rijdt juist onder de seinbrug door d.d 8 januari 1974 (links) .(Foto: J.A. Bonthuis)
en het baanvak Den Haag - Rijswijk met de extra goederentrein 23847, bestaande uit locomotief NS 2248 met 25 rongenwagens type S-LWO beladen met voertuigen van het Circus Krone d.d. 20 juni 1963 (rechts).
(Foto: R. Ankersmit)


     

De noordzijde van het emplacement in noordelijke richting d.d. 6 september 1975 (links) en de locomotieven 2247, 2512, 2448 en 2442 d.d. 30 april 1975 (rechts).
(Foto's: G. van Vliet)


     

Motorpost 3014 langs het postperron d.d. 13 december 1975 (links) en de uitrijseinen G1-2 en G3 d.d. 6 september 1975 (rechts).
(Foto's: G. van Vliet)

Gebruikte afkortingen:

Blokstelsels:
Klik hier om de emplacementstekening van Den Haag HS te openen.

Klik hier om de tekening van het baanvak Den Haag HS - Den Haag Loosduinseweg te openen.

Klik hier om de tekening van de halte Rijswijk te openen.

Klik hier om de tekening van de Aansluiting Onderstation / N.A.M. te openen.

De beveiliging van het station Den Haag HS bestond uit de posten T, I, II en III.
In de posten T en I was een HSM handelinrichting geplaatst; voor een uitleg over de werking van deze toestellen klik hier.
In post II stond een losse blokkast; voor een uitleg over de werking van deze blokkast klik hier.
In post III was een Siemens & Halske handelinrichting geplaatst; voor een uitleg over de werking van dit toestel klik hier.

Opmerkelijk was de combinatie van lichtseinen van de stelsels 1946 en 1954 en armseinen, rangeerstoplantaarns (vaantjes) en rangeerpaallantarens (rouwbrieven).
De inrijseinen zijde Leiden en Leidschendam = Voorburg waren uitgevoerd als armseinen, het inrijsein zijde Den Haag SS was uitgevoerd als een rangeerseinpaal (snoekebek) en de blokseinen richting Leiden, Leidschendam = Voorburg en Den Haag SS waren uitgevoerd als lichtseinen van het stelsel 1946.
De seinen aan weerszijden van de perrons waren uitgevoerd als armseinen.
De seinen die werden bediend door post III waren uitgevoerd als lichtseinen van het stelsel 1954 met uitzondering van het inrijsein L langs de spoorlijn vanuit Den Haag Loosduinseweg dat was uitgevoerd als een armsein.

Vertrekseinlichten

Rechts van de sporen I en II is een vertrekseinlicht geplaatst.
Wanneer één van deze lichten brandt, mag de opzichter aannemen, dat hij van deze sporen een trein naar Delft of Loosduinseweg mag laten vertrekken.

Geïsoleerde wissels 62AB en 71

Het al dan niet bezet zijn van deze wissels wordt in post III aangegeven door het branden van het lampje "Wiss. 62AB " of "Wiss. 71".
Als deze wissels onbezet zijn brandt dit lampje.

Geïsoleerde wissels 142 en 143

Wanneer de bijbehorende stoppen in de stopcontacten op het bloktoestel in post I aanwezig zijn, begint in post I de desbetreffende schel te luiden, zodra deze geïsoleerde wissels bezet zijn.

Aangifte stand van de seinen

De stand van de voorseinen Fv5 en 208v wordt in post T en de stand van de lichtseinen wordt ter plaatse van de bediening door een lampje aangegeven.
Een brandend geel lampje "Sein ..." geeft aan dat het betreffende sein uit de normale stand is gekomen.
Een brandend wit lampje "Sein ... stop" geeft aan geeft aan dat het betreffende sein in de normale stand staat.
Indien de door post III bediende seinen 204, 206 of 208 uit de normale stand zijn gebracht voor treinbewegingen naar Delft of Loosduinseweg brandt in post T tevens het betreffende gele lampje "Sein ...".
De stand van de seinen E8 , A1-3, 5-10 en B1-3, 5, 6, 9, 10/(Gv3 ) wordt in post I door een venstertje aangegeven, bij de normale stand van deze seinen is dit venstertje rood.
Indien het door post I bediende sein F5 uit de normale stand is gebracht voor treinbewegingen naar Leiden of Leidschendam = Vooburg wordt tevens in post T het seinmeldingsvenstertje F5 wit.

Geïsoleerde sporen, seinbediening

De seinen G1,2 , G3 , G5 en G6 kunnen alleen uit de stand stop worden gebracht als het geïsoleerde spoorgedeelte tussen het betreffende sein en het eerstvolgende lichtsein onbezet is.
De navolgende lichtseinen tonen voor treinbewegingen geel of groen licht:
     EH , EZ , 202, 204, 206, 208 (alleen voor de richting Delft) en 210 (alleen voor de sporen IIIa en Va).
In deze gevallen is het uit de stand brengen van deze seinen alleen mogelijk als het geïsoleerde spoorgedeelte tussen het betreffende sein en het volgende onbezet is;
(voor een treinbeweging van Delft op spoor IIIa tot wissel 60 en op spoor Va tot wissel 57).
Voor de treinbewegingen naar Loosduinseweg van spoor IIIa (sein 206) en van Delft op de sporen VIa en Goed. sp. (sein 210), alsmede voor alle rangeerbewegingen voorbij de lichtseinen ES, EZ, EH, 202, 204, 206 en 208 toont het betreffende sein geel flikkerlicht en wordt geen geïsoleerd spoor gecontroleerd.
Dit seinbeeld kan alleen worden getoond als het lampje "Codegever" in de bedienende post gedoofd is.
Ook bij het bedienen van sein L wordt geen geïsoleerd spoor gecontroleerd.

Sleutels 75 en St75 onder berusting van post T

Deze sleutels mogen slechts worden afgegeven naar overleg met post III te Den Haag SS.

Sleutels (niet onder berusting van de posten T, I of III)

De sleutel 69 is onder berusting van de opzichter GE.
Onder berusting van de voorman-rangeerder Oostzijde is de sleutel 16.
Wanneer deze sleutels in het bezit van deze functionarissen is wissel 16 of 69 in één der beide eindstanden vastgelegd.

Rangeerdelen naar den Haag SS

Voor rangeerdelen naar Den Haag SS gelden bij vertrek uitsluitend de voor treinen geldende seinen.

Overpad nabij post I

Dit overpad is voorzien van rode en groene lichten met schellen.

Normaal branden de groene lichten.

De groene lichten doven, de rode lichten gaan branden en de schellen gaan luiden: De schellen houden op met luiden, de rode lichten doven en de groene lichten gaan branden: Indien de schakelaar bij het overpad omgelegd is, dan blijven de rode lichten branden en de schellen luiden, totdat deze schakelaar is teruggelegd.

In post I bevinde zich een verzegelde noodknop en een wi lampje "Overpad".
Normaal is dit lampje gedoofd.
Als het lampje brandt, luiden de schellen en branden de rode lichten.
Indien door een storing van een geïsoleerde sectie de groene lampen gedoofd zijn dan kunnen deze worden ontstoken door het drukken van de noodknop;
de betreffende trekkers moeten dan in de normal stand liggen.

Bediening halte Rijswijk

Het bedienen van het venster in veld 59 (Vertr. n. Dt) in post T is alleen mogelijk na het drukken van de knop "Rijswijk stoppen" resp. "Rijswijk doorrijden".

Voor een te Rijswijk stoppende trein drukt post T de knop "Rijswijk stoppen", waardoor in deze knop wit licht gaat branden.
Zodra de trein de geïsoleerde las voorbij het wissel 64 berijdt, dooft het witte licht in de knop, en (indien zich geen trein bevindt tussen de isolerende las bij km. 63.240 en het sein 603) komt het automatische lichtsein 603 in de stand "stop".
Indien zich tijdens het drukken van de knop "Rijswijk stoppen" een te Rijswijk doorrijdende trein bevindt tussen km. 63.240 en het sein 603, komt dit sein eerst in de stand "stop" als die trein het sein 603 is voorbijgereden.
30 seconden nadat de stoppende trein de isolerende las nabij km. 65.004 heeft bereden, wordt de aankondiging voor de overweg bij km. 65.274 in werking gesteld, en 7 seconden hierna komt het sein 603 uit de stand "stop".
Door het drukken van de knop "Herroepen" dooft het licht in de knop "Rijswijk stoppen"; dit herroepen is alleen mogelijk als het licht in de knop nog niet is gedoofd.

Voor een te Rijswijk doorrijdende trein drukt post T de knop "Rijswijk doorrijden", waardoor in deze knop wit licht gaat branden.
Zodra de trein de isolerende voorbij het wissel 64 berijdt, of door het drukken vande knop "Herroepen" dooft het witte licht in de knop.

Post T


Post T stond op het zuidelijke gedeelte van het perron bij km. 61.225.


De HSM handelinrichting in post T d.d. 22 juli 1966.
(Foto: J.G.C. van de Meene)




Tekening van de handelinrichting in post T.
(Klik op de tekening voor een vergroting)


Onder berusting van post T zijn de sleutels 3, 4, 8, 9, 10, 11, 14 en de sleutel van het bedieningskastje van de beveiliging van de HTM kruising "Hobbemalaan" in het baanvak Den Haag HS - Loosduinseweg.

In de blokkasten was een motor-inductor aangebracht die door een voetpedaal kon worden ingeschakeld;
het omschakelen van handbediening naar motorbediening werd gedaan door het indrukken danwel uittrekken van commutator aan de linkerzijde van de handelinrichting.

Met ingang van 25 september 1972 is het HSM toestel in post T vervangen door een Siemens & Halske handelinrichting.
Deze vervanging was noodzakelijk i.v.m. de ingrijpende wijzigingen van het emplacement t.b.v. de ombouw van de klassieke beveiliging in een relaisbeveiliging.
De onderdelen voor deze vervanging zijn afkomstig uit de oude handelinrichting afkomstig uit Lage Zwaluwe.

Door deze vervanging konden de verschillende wijzigingen eenvoudiger worden aangebracht dan in een HSM toestel.

Het nieuwe onderstel is als het ware onder de blokkasten "geschoven".

Het toestel is gelijktijding ook verkleind van 90 naar 63 velden.

     

Het interieur van post T.
De linker foto is gemaakt op 4 februari 1973 door J.G.C. van de Meene en de rechter foto is beschikbaar gesteld door W. Verzijlbergen.


Tekening van de handelinrichting in post T na de ombouw d.d. 25 september 1972.
(Klik op de tekening voor een vergroting)


Onder berusting van post T zijn de sleutels 3, 4, 8, 9, 10, 11, 14 en de sleutel van het bedieningskastje van de beveiliging van de HTM kruising "Hobbemalaan" in het baanvak Den Haag HS - Loosduinseweg.

In de blokkasten was een motor-inductor aangebracht die door een voetpedaal kon worden ingeschakeld;
het omschakelen van handbediening naar motorbediening werd gedaan door het indrukken danwel uittrekken van de verzegelde knop in het veld 60 in de blokkast.


Post I


Post I stond aan de noordzijde van het emplacement bij km. 60.775.


Tekening van de handelinrichting in post I.
(Klik op de tekening voor een vergroting)


In de blokkasten was een motor-inductor aangebracht die door een voetpedaal kon worden ingeschakeld;
het omschakelen van handbediening naar motorbediening werd gedaan door het indrukken danwel uittrekken van commutator aan de rechterzijde van de handelinrichting.

Met ingang van 8 mei 1972 is het HSM toestel in post I vervangen door een Siemens & Halske handelinrichting.
Deze vervanging was noodzakelijk i.v.m. de ingrijpende wijzigingen van het emplacement t.b.v. de ombouw van de klassieke beveiliging in een relaisbeveiliging.
De onderdelen voor deze vervanging zijn afkomstig uit de oude handelinrichting afkomstig uit Lage Zwaluwe.

Door deze vervanging konden de verschillende wijzigingen eenvoudiger worden aangebracht dan in een HSM toestel.

Het nieuwe onderstel is als het ware onder de blokkasten "geschoven".

Het toestel is gelijktijding ook verkleind van 84 naar 75 velden.


Het interieur van post I.
Deze foto is beschikbaar gesteld door W. Verzijlbergen.


Tekening van de handelinrichting in post I na de ombouw d.d. 8 mei 1972.
(Klik op de tekening voor een vergroting)



In de blokkasten was een motor-inductor aangebracht die door een voetpedaal kon worden ingeschakeld;
het omschakelen van handbediening naar motorbediening werd gedaan door het indrukken danwel uittrekken van de verzegelde knop in het veld 65 in de blokkast.


Post II


Post II stond in één van de bijgebouwen van het stationsgebouw bij km. 61.015.


Tekening van de blokkast in post II.


Deze post is met ingang van 25 februari 1971 vervallen.


Post III


Post III stond aan de zuidzijde van het emplacement bij km. 62.080.

Tekening van het bedieningstoestel in post III.
(Klik op de tekening voor een vergroting)


Alle bedieningshandelingen worden hier beschreven (bestandsgrootte 1.046 kB).

In de Koppeling ( het personeelsblad voor het NS personeel ) zijn twee artikelen geplaatst over de ombouw van de twee HSM Handelinrichtingen in de posten T en I in Siemens & Halske Handelinrichtingen; klik hier om deze artikelen te lezen.

Voor meer informatie over deze ombouw van de twee handelinrichtingen klik hier.

De klassieke beveiliging is met ingang van 23 mei 1976 vervallen en de beveiliging van dit station is een onderdeel geworden van de NX/CVL beveiliging bediend vanuit de VL post te Den Haag Binckhorst;
voor een beschrijving van deze NX/CVL beveiliging klik hier.

Voor een beschrijving van het station Leidschendam = Voorburg Oost klik hier.
Voor een beschrijving van het station Delft klik hier.
Voor een beschrijving van het station Leiden klik hier.
Voor een beschrijving van het station Den Haag SS klik hier.

Terug naar Home Terug naar seinhuizen