Elst



Het station Elst ligt aan de spoorlijn Arnhem - Nijmegen bij km. 9.151.
Het station is beginpunt van de Oostelijke Betuwelijn (Elst – Tiel – Geldermalsen; geopend 1 november 1882), hoewel de treindienst op die lijn begint in Arnhem.

Het station had bovendien een belangrijke functie in het goederenvervoer als groepshoofdstation.



Het oorspronkelijke stationsgebouw van Elst.
(bron: www.stationsweb.nl)


      

Het vertrek van loc 517 naar Nijmegen d.d. 21 juni 1975 gezien vanuit post T.
(Foto's: W. Vos)


      

Het noordelijk gedeelte van het emplacement d.d. 26 mei 1974 (links) en 21 juni 1975 (rechts).
(Foto's: W. Vos)

Gebruikte afkortingen: Blokstelsels: De beveiliging van het station Elst bestond uit de posten T aan de zuidzijde en post I aan de noordzijde.
In de beide posten waren Siemens & Halske handelinrichtingen geplaatst; voor een uitleg over de werking van de geplaatste toestellen klik hier.



De emplacementstekening van Elst.


Post T



Het emplacement in noordelijke richting met links post T d.d. 19 augustus 1978.
(Foto: J.G.C. van de Meene)


      

      

Het interieur van post T d.d. 21 juni 1975.
(Foto's: W. Vos)




Tekening van de handelinrichting in post T.


De overweg was door middel van spermagneten op de seinkrukjes in de velden 17 t/m 20 in de beveiliging opgenomen.
Na het sluiten van de overweg wordt de knop "Ovb gesl." gedrukt waarna het krukje in de velden 17 of 18 of 19 of 20 kan worden omgelegd en het betreffende sein uit de stand "stop" komt.
Indien de versperring van de krukjes in de velden 14, 16, en 26 t/m 30 na passage van de trein niet vrijkomt moet de noodknop "v. Rsb, v. Vrk, n. Rsb of n. Vrk" worden ontzegelt waarna de versperring kan worden opgeheven.
Alle armseinen (C.., D.. en E..) worden electrisch bediend terwijl de rangeerseinen (RS .. en T54) worden bediend met de "huishoudelijke" schakelaars.


Post I



Het emplacement in noordelijke richting met op de achtergrond post I d.d. 19 augustus 1978.
(Foto: J.G.C. van de Meene)


      

Post I d.d. 21 juni 1975 (links) en de sporen in noordelijke richting ter hoogte van post I d.d. 26 mei 1974 met het voorsein Ov en op de achtergrond het lichtsein 204 (rechts).
(Foto's: W. Vos)


      


Het interieur van post I d.d. 21 juni 1975.
(Foto's: W. Vos)



Tekening van de handelinrichting in post I.


De overweg was door middel van spermagneten op de seinkrukjes in de velden 4 en 5 in de beveiliging opgenomen.
Na het sluiten van de overweg wordt de knop "v. of n. Ah" gedrukt waarna het krukje in veld 20 en de krukjes in de velden 4 of 5 kunnen worden omgelegd en het betreffende sein uit de stand "stop" komt.
Het lichtsein 204 en de armseinen (B..) worden electrisch bediend terwijl de rangeerseinen (PQ ..) worden bediend met de "huishoudelijke" schakelaars.

Met ingang van 17 november 1972 zijn overpadbomen in de sporen III en IV aangebracht die werden bediend door een functionaris in het stationsgebouw.
Aan de buitenkant van het stationsgebouw waren daartoe 4 lampen en in het stationsgebouw was een aankondiging aangebracht.

      

De waarschuwingslichten aan het stationsgebouw d.d. 27 februari 1977.
Links de normale stand en rechts de aankondiging van een trein uit de richting Arnhem.
(Foto's: F.J. Hoevenagel)
(bron: Stichting NVBS-Railverzamelingen)


Alle bedieningshandelingen worden hier beschreven.(bestandsgrootte 603 kB).

Wijzigingen in Elst


In de jaren 1976 t/m 1980 hebben er in Elst belangrijke wijzigingen op spoorweggebied plaatsgevonden. Voor wat de goederendienst betreft, is in september 1976 besloten werd het rangeerstation in 1980 te sluiten, waarmee groepshoofdstation Elst zal verdwijnen. De functie van Elst als rangeerstation werd na 1960 steeds belangrijker, toen achtereenvolgens Arnhem Goederenstation, Nijmegen, Zutphen en Den Bosch als rangeerstation werden opgeheven en het werk naar Elst werd overgebracht.
Bij de grote sanering van de rangeerstations in 1973 kreeg Elst een zeer belangrijke taak. Daarom werden in augustus 1971 de sporen 9, 10 en de uithaalsporen 42 en 54 geelektrificeerd om de behandeling van meer elektrisch getrokken goederentreinen mogelijk te maken. Echter, door de steeds verdere teruggang in het wagenladingenvervoer en het besluit het rangeerstation Kijfhoek aan te leggen en daarop zoveel mogelijk rangeerwerk te concentreren, kan Elst in de toekomst als rangeerstation worden gemist. NS heeft nog bekeken of Amersfoort in plaats van Elst zou moeten worden gesloten, maar de ligging van Elst, ver van de belangrijke internationale lijnen voor het goederenvervoer en de betrekkelijk slechte accommodatie (geen rangeerheuvel, overwegen in de beide uithaalsporen) hebben de beslissing ten nadeel van Elst laten uitvallen.

Verder staat Elst een modernisering van de beveiliging te wachten. Deze modernisering maakt deel uit van het project "CVL Arnhem-Nijmegen incl. NX Nijmegen" dat de eerste fase is van de nieuwe VL-post Arnhem. Oorspronkelijk was deze nieuwe beveiliging gepland voor indienstelling in 1979, waarbij het rangeerstation hierop zou worden aangesloten als b.v. voor Susteren is gebeurd. Door diverse oorzaken is er vertraging ontstaan en het zal het nu tot zeker 1980 duren voordat de nieuwe beveiliging klaar is d.w.z. na de volledige sluiting van het rangeerstation. Hierdoor is ook een aanzienlijke besparing mogelijk; alle zijsporen in Elst zullen worden opgebroken en Elst wordt een halte langs de vrije baan waarbij alleen de (enkelsporige) aansluiting van de Betuwelijn zal worden gehandhaafd.

Ook de reizigers-accomodatie zal, indien de gemeente ermee akkoord gaat, grondig worden gewijzigd. De perrons zullen worden verplaatst naar de noordelijke overweg, 300 m. ten noorden van het huidige station, waardoor de halte dichter bij het dorp komt te liggen. Er komt dan een nieuw haltegebouw met een rijwielstalling. Het bestaande station zal dan worden gesloopt. Een kale vlakte met twee hoofdsporen is dan alles wat overblijft.

Met ingang van 22 april 1979 is de spoorlijn Elst - Vork enkelsporig gemaakt en is het emplacement ter plaatse hierop aangepast.
Met ingang van 27 april 1980 zijn de wissels 1, 2, 3 en 4b in de rechtsleidende stand gespijkerd en is de binnenkomst van treinen uit de richting Arnhem op de goederensporen niet meer mogelijk.
Met ingang van 1 juni 1980 zijn alle sporen met uitzondering van de beide hoofdsporen en de aansluiting richting Vork opgebroken en is de klassieke beveiliging vervallen.

Voor een beschrijving van de blokpost Arnhemsestraat klik hier.
Voor een beschrijving van het station Vork klik hier.
Voor een beschrijving van het station Ressen - Bemmel klik hier.


Terug naar Home Terug naar seinhuizen