Amsterdam Amstel



Op 25 mei 2021 is een nieuwe foto toegevoegd; deze nieuwe foto is te herkennen aan de blauwe beschrijving van de foto.

Het station Amsterdam Amstel ligt aan de spoorlijn Amsterdam - Utrecht bij km. 5.800.
Het stationsgebouw is gebouwd onder leiding van architect H.G.J. Schelling. Het spoorwegstation werd op 15 oktober 1939 geopend door koningin Wilhelmina als onderdeel van de Spoorwegwerken Oost, waarmee de spoorlijnen tussen het Centraal Station en het Amstelstation op dijklichamen werden gelegd en alle straten met viaducten werden overbrugd. Hierdoor konden de vele overwegen vervallen die voor veel oponthoud zorgden in het oostelijk deel van de stad. In 1977 werd het Amstelstation officieel ook een metrostation.
Hierbij verving het Amstelstation het uit 1843 daterende Weesperpoortstation. Door de sluiting van dit kopstation hoefden treinen tussen Utrecht en Amsterdam Centraal niet meer kop te maken, wat tijdwinst opleverde op dit traject.
Het Amstelstation kwam wel verder van het centrum te liggen dan het Weesperpoortstation, maar ligt wel gunstiger voor de stadsdelen Amsterdam-Oost en Amsterdam-Zuid.
Het station telt twee eilandperrons en vier sporen, waarvan de middelste twee sinds 1977 in gebruik zijn voor de Amsterdamse metro. Hierdoor is een cross-platform-overstap tussen trein en metro mogelijk gemaakt. De twee perrons zijn niet even breed, in het extra brede westelijke perron lag vroeger een hellingbaan die werd gebruikt om auto's het perron op te laten rijden, aan de zuidzijde van dit perron lag een kopspoor dat tot begin jaren zeventig gebruikt werd voor autoslaaptreinen.
Wegens de verbouwing voor de komst van de metro werd het vertrekpunt van de autoslaaptreinen verplaatst naar station 's-Hertogenbosch.

Een bijzonderheid was de combinatie van verschillende typen seinen in één station. Zo stonden aan de zijde Abcoude lichtseinen van het stelsel 1946 en rangeerstoplantaarns (vaantjes) en aan de zijde Amsterdam Muiderpoort armseinen.

      

De aankomst van een intercity richting Maastricht (links) en het emplacement in zuidelijke richting (rechts) d.d. 24 juli 1974.
(Foto's: W. Vos)


      

Het emplacement in noordelijke richting met rechts een treinstel uit de eerste serie plan V d.d. 29 juni 1972 (links) het emplacement in noordelijke richting met reizigerstrein 619, bestaande uit de treinstellen ElD4 689 en 688.
Op de achtergrond op het opstelspoor de treinstellen ElD4 603 en 613 (rechts) d.d. 19 juni 1960.
(Foto's: links J.A. Bonhuis en rechts R. Ankersmit)



De zuidzijde van het emplacement gezien in noordelijke richting d.d. 9 mei 1960.
(Foto: R. Ankersmit)

Gebruikte afkortingen: Blokstelsels: In post T was een stelknoptoestel geplaatst; voor een uitleg over de werking van dit toestel klik hier.

Periode 1953 - 2 juli 1972



De emplacementstekening van Amsterdam Amstel naar de situatie vanaf het jaar 1953.


Post T


Tekening van het stelknoptoestel naar de situatie vanaf 1953.


Het stelknoptoestel was vrij standaard uitgevoerd. Bijzonderheid was de overgang van automatisch blok richting Duivendrecht en Abcoude en relaisblokstelsel richting Amsterdam Muiderpoort.
Hiervoor was links op het toestel een kastje met de meldvensters en drukknoppen voor het relaisblokstelsel geplaatst.
Voor de meldingen ten behoeve van het automatisch blok naar Abcoude was rechts op het toestel een kast met meldvensters gemonteerd.

Voor de dag en nacht stand van de seinverlichting van de SA-seinen aan de kant van Abcoude was op het toestel een draaischakelaar gemonteerd. Hierdoor kon 's nachts de seinverlichting gedimd worden.
De sleutel van wissel 18 zat in een sleutelrelaiskastje naast het toestel en de aankondiging van treinen van Abcoude zat los aan de muur i.p.v. zoals gebruikelijk op het toestel.

Alle bedieningshandelingen worden hier beschreven (bestandsgrootte 318 kB).

Vanaf 2 juli 1972

Met ingang van 2 juli 1972 is gestart met een ingrijpende verbouwing van het station in verband met de aanleg van de metro-lijn.
In de periode 1972 - 1975 zijn de sporen II, III, 5, 9 en 9b en een aantal wissels opgebroken en resteerden nog slechts de sporen 1 en 4. Omdat als gevolg van deze aanpassingen de inhaalmogelijkheden zijn vervallen is het station Abcoude ingrijpend verbouwd.

Voor meer informatie over de verbouwing van het station Abcoude klik hier.
Tijdens de laatste fase van de klassieke beveiliging lag er nog een werkspoor waarvan de sleutel van het toegangswissel werd bewaard in het sleutelrelaiskastje van voormalig wissel 18 wat werd omgenummerd naar B17 / St17 .


De emplacementstekening van Amsterdam Amstel naar de situatie vanaf 2 juli 1972.



De "overblijfselen" van het stelknoptoestel d.d. 7 november 1972.
(Foto: Rob Boïng) (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)


      

De "overblijfselen" van het stelknoptoestel (links) en het kastje met het relaisblokstelsel III richting Amsterdam - Muiderpoort (rechts) d.d. 13 augustus 1975.
(Foto's: W. Vos)



Tekening van het stelknoptoestel naar de situatie vanaf 2 juli 1972

Alle bedieningshandelingen worden hier beschreven (bestandsgrootte 348 kB).

Met ingang 30 november 1975 is de klassieke beveiliging te Amsterdam Amstel vervallen en is het station Amsterdam Amstel gewijzigd in een halte langs de vrije baan.

Voor een beschrijving van het station Amsterdam - Muiderpoort klik hier.
Voor een beschrijving van Duivendrecht Aansluiting klik hier.

Terug naar Home Terug naar seinhuizen